Τι είναι το ΕΕΕΣ - Νομοθεσία
Η Ευρωπαϊκή Οδηγία και ο νόμος προνοούν για το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης ή ΕΕΕΣ. Πρόκειται για ενημερωμένη υπεύθυνη δήλωση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά το στάδιο της υποβολής των αιτήσεων συμμετοχής και των προσφορών ως προκαταρκτική απόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ή τρίτα μέρη για επιβεβαίωση ότι ο οικονομικός φορέας δεν εμπίπτει σε μια από τις καταστάσεις για τις οποίες πρέπει ή είναι δυνατόν να αποκλειστεί και πληροί τα συναφή κριτήρια αποκλεισμού και επιλογής καθώς και κατά περίπτωση τους αντικειμενικούς κανόνες και κριτήρια που τίθενται για σκοπούς περιορισμού του αριθμού των υποψηφίων που θα κληθούν να υποβάλουν προσφορά ή να συμμετάσχουν. Μόνο ο υποψήφιος ανάδοχος θα πρέπει να υποβάλει τα πιστοποιητικά που ζητούνται από τις Αναθέτουσες Αρχές ως αποδεικτικά στοιχεία. Διατηρείται βέβαια το δικαίωμα των Αναθετουσών Αρχών να ζητήσουν όλα ή ορισμένα πιστοποιητικά από όλους τους συμμετέχοντες ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, εάν το κρίνουν απαραίτητο. Νοείται ότι, όταν ο οικονομικός φορέας βασίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων, το ΕΕΕΣ περιέχει επίσης τις απαιτούμενες πληροφορίες για τους φορείς αυτούς.
Σύμφωνα με μία από τις βασικές εισαγωγικές σκέψεις της Οδηγίας 24/2014:
- Ο διοικητικός φόρτος, που απορρέει από την ανάγκη προσκόμισης σημαντικού αριθμού πιστοποιητικών ή άλλων εγγράφων σε σχέση με τις προϋποθέσεις συμμετοχής, πρέπει να περιοριστεί ώστε να μην αποτελεί εμπόδιο στη συμμετοχή των οικονομικών φορέων και κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στις δημόσιες συμβάσεις. Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι η χρήση του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (ΕΕΕΣ) που συνίσταται σε ενημερωμένη υπεύθυνη δήλωση, θα μπορούσε να απλοποιήσει σημαντικά τη διαδικασία, προς όφελος τόσο των αναθετουσών αρχών όσο και των οικονομικών φορέων.
- Ο υποψήφιος ανάδοχος θα πρέπει, να υποχρεούται να παράσχει τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία και οι αναθέτουσες αρχές δεν θα πρέπει να συνάπτουν συμβάσεις με προσφέροντες που δεν είναι σε θέση να το πράξουν. Οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να ζητούν ανά πάσα στιγμή όλα ή κάποια από τα δικαιολογητικά έγγραφα, εφόσον θεωρούν ότι αυτό είναι απαραίτητο για την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας. Χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση είναι οι διαδικασίες δύο φάσεων —κλειστές διαδικασίες, ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση, ανταγωνιστικοί διάλογοι και συμπράξεις καινοτομίας— στις οποίες οι αναθέτουσες αρχές κάνουν χρήση της δυνατότητας να περιορίζουν τον αριθμό των υποψηφίων που καλούνται να υποβάλουν προσφορές. Η απαίτηση υποβολής των συμπληρωματικών εγγράφων τη στιγμή της επιλογής των υποψηφίων που θα κληθούν δικαιολογείται εφόσον πρέπει να αποφευχθεί η πρόσκληση υποψηφίων, οι οποίοι αργότερα θα αποδειχθούν ανίκανοι να υποβάλουν τα δικαιολογητικά έγγραφα στο στάδιο της ανάθεσης, εμποδίζοντας τη συμμετοχή άλλων υποψηφίων που πληρούν κατά τα λοιπά τις προϋποθέσεις συμμετοχής.
- Είναι αναγκαίο να υπάρχει ρητή πρόνοια ότι το ΕΕΕΣ πρέπει επίσης, να παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες όσον αφορά τις οντότητες στις ικανότητες των οποίων βασίζεται ο οικονομικός φορέας, ούτως ώστε η επαλήθευση των πληροφοριών αυτών να διενεργείται μαζί και με τους ίδιους όρους με την επαλήθευση που αφορά τον κύριο οικονομικό φορέα.
Εφαρμογή στην Κύπρο
Σημειώνεται ότι το ΕΕΕΣ είναι κατά αναλογία η δήλωση προσωπικής κατάστασης που χρησιμοποιείται στις Δημόσιες Συμβάσεις από το 2004 μέχρι σήμερα. Η Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων απλοποίησε τον τρόπο χειρισμού των προϋποθέσεων συμμετοχής σε διαγωνισμούς και των σχετικών πιστοποιητικών που υποβάλλονται για διαγωνισμούς που προκηρύσσονται ώστε να αποφευχθούν οποιεσδήποτε επιπλοκές στις διαδικασίες προετοιμασίας και υποβολής προσφορών ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις με περιορισμένους πόρους και δυνατότητες. Έχουν εισαχθεί τέτοιες πρόνοιες στα Πρότυπα Έγγραφα Διαγωνισμών και έχουν γίνει τέτοιες ρυθμίσεις στις διαδικασίες ώστε κατά την υποβολή των προσφορών να μην απαιτείται ούτε το ΕΕΕΣ ούτε οποιοδήποτε άλλο έγγραφο τέτοιου τύπου. Αντί αυτού ο υποψήφιος ανάδοχος υποχρεούται να παρουσιάσει πριν την υπογραφή της σύμβασης την Δήλωση Προσωπικής Κατάστασης, όπως περιλαμβάνεται στα έγγραφα του Διαγωνισμού και τα σχετικά πιστοποιητικά από το Τμήμα Φορολογίας, το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, την Αστυνομία και το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη.
Με την υποβολή των σχετικών πιστοποιητικών, ο έλεγχος θα γίνεται κατά την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης και όχι κατά την ημερομηνία υποβολής προσφοράς.
Επιπρόσθετα με στόχο την μείωση του διοικητικού φόρτου που προκύπτει από την έκδοση πιστοποιητικών από Τμήματα του Κράτους για κάθε διαγωνισμό, τόσο για τους Οικονομικούς Φορείς, όσο και για τις Αναθέτουσες Αρχές/Αναθέτοντες Φορείς, τα πιστοποιητικά θα ισχύουν και θα γίνονται αποδεκτά για περίοδο 3 μηνών από την έκδοσή τους.
