Αφού οι Δραστηριότητες προσδιοριστούν και διασπαστούν σε μικρότερες συνιστώσες, πρέπει να συσχετιστούν μεταξύ τους, ώστε να καθοριστούν η διαδοχή (η σειρά με την οποία οι δραστηριότητες θα πρέπει να αναληφθούν) και οι αλληλεξαρτήσεις (ποια δραστηριότητα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη κάποιας άλλης) των δραστηριοτήτων.

Ο καλύτερος τρόπος να περιγραφεί η διαδικασία αυτή είναι μέσω ενός παραδείγματος. Η υλοποίηση της εκπαίδευσης στον Οδηγό Βέλτιστων Πρακτικών για τη Σύναψη και Εκτέλεση Δημοσίων Συμβάσεων 100 κυρίως εμπλεκομένων στη σύναψη δημοσίων συμβάσεων που προέρχονται από τις Κυπριακές Αναθέτουσες Αρχές, έχει ως προϋποθέσεις τα εξής: Ολοκλήρωση της σύνταξης του Οδηγού Βέλτιστων Πρακτικών, Διαμόρφωση της στρατηγικής Εκπαίδευσης, Ανάπτυξη του Προγράμματος Εκπαίδευσης και Σύνταξη του εκπαιδευτικού υλικού. Η διαδοχή υπαγορεύει ότι η ανάπτυξη του προγράμματος εκπαίδευσης και η σύνταξη του εκπαιδευτικού υλικού πρέπει να λάβουν χώρα πριν από την παροχή της εκπαίδευσης, ενώ στις αλληλεξαρτήσεις περιλαμβάνεται το γεγονός ότι η εκπαίδευση δεν μπορεί να ξεκινήσει προτού η Αναθέτουσα Αρχή εγκρίνει το εκπαιδευτικό υλικό. Αλληλεξαρτήσεις μπορεί επίσης να υφίστανται μεταξύ δραστηριοτήτων που θα αναληφθούν από το ίδιο άτομο (π.χ. ένας εκπαιδευτής στον οποίο έχει ανατεθεί η παροχή εκπαίδευσης τόσο σε μελλοντικούς εκπαιδευτές όσο και σε κυρίως εμπλεκόμενους στη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων μπορεί να μην είναι σε θέση να φέρει εις πέρας και τις δύο εργασίες ταυτόχρονα).

 Οι αλληλεξαρτήσεις μεταξύ δραστηριοτήτων μπορούν να διακριθούν στα ακόλουθα είδη:

  • Υποχρεωτικές αλληλεξαρτήσεις: Υποχρεωτικές είναι εκείνες οι αλληλεξαρτήσεις που είναι συμφυείς με τη φύση της εργασίας (π.χ. σε ένα κατασκευαστικό Έργο δεν είναι δυνατή η ανέγερση και επίχριση των τοίχων πριν τεθούν τα θεμέλια).
  • Προαιρετικές αλληλεξαρτήσεις: Προαιρετικές αλληλεξαρτήσεις είναι εκείνες που ορίζονται από την Ομάδα Διαχείρισης Έργου (δηλ. ο ορισμός τους είναι στη διακριτική ευχέρεια της Ομάδας). Κανονικά, η Ομάδα Διαχείρισης Έργου γνωρίζει καλά τη θεματική περιοχή στην οποία αναφέρεται το Έργο και επιπλέον είναι ενήμερη για κάθε ασυνήθιστο στοιχείο του Έργου που καθιστά υποχρεωτική την εφαρμογή συγκεκριμένης διαδοχής κατά την υλοποίηση.
  • Εξωτερικές αλληλεξαρτήσεις: Εξωτερικές αλληλεξαρτήσεις είναι εκείνες που απορρέουν από δραστηριότητες εκτός των δραστηριοτήτων του Έργου (π.χ. η δοκιμή λογισμικού εξαρτάται από την παράδοση του υλικού [hardware] από εξωτερικό προμηθευτή).

Κάθε γραφική απεικόνιση των λογικών σχέσεων μεταξύ των δραστηριοτήτων Έργου αποκαλείται Δικτυωτό Διάγραμμα Έργου (Project Network Diagram). Υπάρχουν περισσότερες από μία τεχνικές για την κατασκευή ενός Δικτυωτού Διαγράμματος Έργου (Μέθοδος Διαγράμματος Διαδοχής [Precedence Diagramming Method], Μέθοδος Διαγράμματος Βελών [Arrow Diagramming Method] και Μέθοδος Διαγράμματος Προϋποθέσεων [Conditional Diagramming Method]). Εκτός αυτού, το Δικτυωτό Διάγραμμα Έργου μπορεί να παραχθεί με το χέρι ή αυτοματοποιημένα, με χρήση εξειδικευμένου λογισμικού. Στην παράγραφο που ακολουθεί παρουσιάζεται η Μέθοδος Διαγράμματος Διαδοχής (Precedence Diagramming Method), καθώς είναι η μέθοδος που χρησιμοποιούν οι περισσότερες εφαρμογές λογισμικού Διαχείρισης Έργων (π.χ. MS Project, Primavera Planner).

 Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, οι Δραστηριότητες απεικονίζονται ως κουτιά και οι αλληλεξαρτήσεις τους ως βέλη. Υπάρχουν τέσσερα είδη αλληλεξαρτήσεων, ωστόσο μόνον ένα είναι αυτό που χρησιμοποιείται συχνότερα: η αλληλεξάρτηση τύπου Τέλος-Αρχή (Finish to Start). Πιο συγκεκριμένα, τα είδη αλληλεξαρτήσεων είναι:

  • Τέλος-Αρχή (Finish to Start, FS): Στην περίπτωση αυτή, η εργασία της δραστηριότητας που έπεται δεν μπορεί να ξεκινήσει πριν ολοκληρωθεί η εργασία της δραστηριότητας που προηγείται.
  • Τέλος-Τέλος (Finish to Finish, FF): Στην περίπτωση αυτή, η ολοκλήρωση της εργασίας της δραστηριότητας που έπεται εξαρτάται από την ολοκλήρωση της εργασίας της δραστηριότητας που προηγείται.
  • Αρχή-Αρχή (Start to Start, SS): Στην περίπτωση αυτή, η έναρξη της εργασίας της δραστηριότητας που έπεται εξαρτάται από την έναρξη της εργασίας της δραστηριότητας που προηγείται.
  • Αρχή-Τέλος (Start to Finish, SF): Στην περίπτωση αυτή (που χρησιμοποιείται σπάνια), η ολοκλήρωση της εργασίας της δραστηριότητας που έπεται εξαρτάται από την έναρξη της εργασίας της δραστηριότητας που προηγείται.

Στο ακόλουθο σχήμα παρουσιάζεται ένα χαρακτηριστικό διάγραμμα που σχεδιάστηκε με χρήση της Μεθόδου Διαγράμματος Διαδοχής (Precedence Diagramming Method):

 


Σχήμα 7-7: Δικτυωτό Διάγραμμα Έργου με χρήση της Μεθόδου Διαγράμματος Διαδοχής (Precedence Diagramming Method)


 Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σήμερα τέτοια διαγράμματα παράγονται σχεδόν αυτόματα με χρήση εξειδικευμένου λογισμικού. Όλα τα είδη εξαρτήσεων μεταξύ των δραστηριοτήτων «δηλώνονται» κατά τη δημιουργία του χρονοδιαγράμματος και παρουσιάζονται αυτόματα ως συνδετικά βέλη στο διάγραμμα Gantt. Από την άποψη αυτή, αυτό καθαυτό το Δικτυωτό Διάγραμμα Έργου δεν είναι υποχρεωτικό, ωστόσο η διαδοχή και οι αλληλεξαρτήσεις των δραστηριοτήτων πρέπει να προσδιορίζονται, καθώς είναι αναγκαίες για τον χρονικό προγραμματισμό των δραστηριοτήτων.

Παράδειγμα 7-5: Διαδοχή και αλληλεξαρτήσεις δραστηριοτήτων για το Έργο «Βελτίωση της ικανότητα υλοποίησης των Κυπριακών Αναθετουσών Αρχών»

Έργο: «Βελτίωση της ικανότητας υλοποίησης των Κυπριακών Αναθετουσών Αρχών».  

Μετά τον προσδιορισμό των Δραστηριοτήτων του Έργου (βλ. 7.4.1.2), πρέπει επίσης να προσδιοριστούν η διαδοχή και οι αλληλεξαρτήσεις αυτών. 

  • Η Ανάπτυξη της βασισμένης στο Διαδίκτυο λύσης για τον Οδηγό Βέλτιστων Πρακτικών για τη Σύναψη και Εκτέλεση Δημοσίων Συμβάσεων δεν θα πρέπει να ξεκινήσει πριν ολοκληρωθεί η σύνταξη όλων των Κεφαλαίων του Οδηγού.
  • Η εκπόνηση του Εκπαιδευτικού υλικού δεν θα πρέπει να ξεκινήσει πριν ολοκληρωθεί η σύνταξη όλων των Κεφαλαίων του Οδηγού. 
  • Η παροχή της εκπαίδευσης δεν θα πρέπει να ξεκινήσει πριν ολοκληρωθεί η σύνταξη όλων των Κεφαλαίων του Οδηγού και πριν εκπονηθεί το εκπαιδευτικό υλικό.
  • Η εκπαίδευση των κυρίως και λοιπών εμπλεκομένων στη σύναψη δημοσίων συμβάσεων δεν θα πρέπει να ξεκινήσει παρά μόνον αφού ολοκληρωθεί η εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτών. 

 

Σε περίπτωση που θέλατε να απεικονίσετε τις προαναφερθείσες αλληλεξαρτήσεις σε μορφή διαγράμματος, θα καταλήγατε σε ένα διάγραμμα όπως το ακόλουθο: